Медыяцыя ў дзеянні: мужчына ў пінжаку дадае статусу перамовам

Журналістыка даволі стрэсавая прафесія. І розныя канфлікты здараюцца ў жыцці кожнага супрацоўніка СМІ. Валоданне прыёмамі медыяцыі дазваляе кіраваць канфліктамі, зразумець пазіцыю суперніка, выявіць яго сапраўдныя інтарэсы і знайсці спосабы прымірэння бакоў. 

Трэнерамі падчас адукацыйнага курса, які доўжыўся некалькі дзён, былі прафесійныя медыятары, юрысты, псіхолагі:

Таццяна Бяляева — медыятар, трэнер, юрыст (LL.M., вырашэнне спрэчак, міжнароднае і еўрапейскае права);

Васіль Пронь — дырэктар трэнінгавага цэнтра «Квадратны апельсін». Эксперт Цэнтра па пытаннях эмацыйнага інтэлекту і працы з эмоцыямі ў медыяцыі;

Алена Шымко — медыятар.

Васіль Камісараў — трэнер-кансультант, кіраўнік украінскага «Цэнтра развіцця «Ритори»”, спецыялізуецца на публічных выступах, рыторыцы, невербальнай камунікацыі.

У Беларусі сферы медыяцыі вызначаныя арт. 2 Закона «Аб медыяцыі», згодна з якім, медыяцыя прымяняецца для вырашэння спрэчак, што ўзнікаюць з грамадзянскіх праваадносінах, у тым ліку гаспадарчых, працоўных, сямейных і іншых.

Трэнеры распавялі, што на Захадзе медыяцыя — распаўсюджаны інструмент для вырашэння спрэчак, бо гэта куды танней, чым судовыя разбіральніцтвы.

Напрыклад, праз медыяцыю была вырашаная спрэчка Nes­tle адносна патэнтаў і гандлёвых марак для кавы ў капсулах Nespres­so. Група работнікаў Nes­tle ў Швейцарыі распрацавала другое пакаленне Nespres­so. Згодна з швейцарскаму заканадаўству, патэнт на Nespres­so належаў Nes­tle. А ў ЗША патэнт на Nespres­so быў зарэгістраваны на аднаго работніка Nes­tle з групы распрацоўшчыкаў для захавання патрабаванняў заканадаўства ЗША. Але работнік Nes­tle, на чыё імя быў зарэгістраваны патэнт ў ЗША, сышоў з Nes­tle і адкрыў сваю кампанію ў сферы распрацоўкі кавы і гарбаты ў капсулах. Для адкрыцця кампаніі былі прыцягнутыя інвестары і некаторыя добра вядомыя швейцарскія прадпрымальнікі. Пры гэтым былы работнік Nes­tle за свой кошт палепшыў патэнт на Nespres­so, зарэгістраваны на яго імя ў ЗША, і зарэгістраваў новы патэнт. Nes­tle падала ў суд на былога работніка для прызнання правоў на патэнт. У працэсе судовага разгляду спрэчкі судом было прыцягнута сем экспертаў, якія пацвердзілі значную долю правоў на карысць Nes­tle, аднак разгляд справы зацягнуўся на 10 гадоў.

Менеджмент Nes­tle хацеў атрымаць рашэнне суда як прэцэдэнт для аналагічных спраў. Але адзін з інвестараў новай кампаніі Дэніэль Борэл (заснавальнік кампаніі Log­itech) стаў членам праўлення адной з кампаній Nes­tle. Таму, каб закрыць пытанне аб магчымым канфлікце інтарэсаў, звязаных з судовым разборам па патэнту, мэнэджментам Nes­tle было дадзена ўказанне юрыдычнай службе вырашыць дадзеную спрэчку. Што і было зроблена з дапамогай медыяцыі, у працэсе якой бакам удалося знайсці прымальнае бізнес-рашэнне.

Увогуле спрэчкі адносна інтэлектуальнай уласнасці з’яўляюцца добрай сферай для прымянення медыяцыі.

Спачатку ўдзельнікі курса даведаліся пра асновы медыяцыі, першасныя прынцыпы дзейнасці. Гэта — добраахвотнасць, роўнасць бакоў, добрасумленнасць, канфедынцыйнасць, нейтральнасць і незалежнасць медыятараў. Важна яшчэ перад пачаткам перамоў прагаварыць гэтыя прынцыпы, каб стварыць рамкі бяспекі і даверу.

Трэнеры таксама распавялі пра цікавыя моманты ў практыцы. Напрыклад, у некаторых выпадках (асабліва гэта тычыцца сямейных спрэчак) у ролі медыятараў лепш выступаць і мужчыне, і жанчыне адначасова, гэта нейтралізуе магчымыя канфлікты бакоў ды дапамагае трымацца бесстароннасці.

Што тычыцца дзелавых перамоў, то на постсавецкай прасторы лепш, каб прысутнічаў мужчына-медыятара, нават калі ён амаль нічога не будзе казаць. “Трэба пасадзіць мужчыну ў пінжаку, які будзе надаваць статус жанчыне-медыятару ды вагу перамовам ”, — распавялі трэнеры.

Большы давер да мужчын-медыятараў выказваюць прадстаўнікі Ўсходу, краін Каўказа.

Важна адсочваць агульны фон перамоў, а не толькі настрой асобных удзельнікаў.

У Беларусі суддзі актыўна працуюць з медыятарамі. І нават тэлефануюць наўпрост медыятарам з просьбаю: “Забярыце ўжо іх ды памірыце”. У нашай краіне ёсць паслугі бясплатнай дасудовай медыяцыі.  У ЗША, дарэчы, толькі 5 % пазоваў даходзяць да судовых разбіральніцтваў. Астатняе вырашаецца з дапамогай медыятараў.

Удзельнікі адукацыйнага курса азнаёміліся з тэхнікамі вядзення перамоў, вучыліся распазанваць вербальныя і невербальныя знакі ў суразмоўцах, вызначалі псіхатыпы людзей ды многае іншае. Усе гэтыя навыкі могуць быць карысныя ў штодзённым жыцці і прафесійнай дзейнасці.