• Актуальнае
  • Медыяправа
  • Карыснае
  • Кірункі і кампаніі
  • Агляды і маніторынгі
  • Рэкамендацыі па бяспецы калег

    Юрыст Павел Сапелка: «Нельга адным ці двума паведамленнямі ў сацсетцы распаліць варожасць ці варажнечу»

    Больш за 200 крымінальных справаў заведзена апошнімі днямі у сувязі з каментарамі з нагоды гібелі 28 верасня супрацоўніка КДБ Дзмітрыя Федасюка і мінчука Андрэя Зельцэра. Згодна са звесткамі, якія сабраў Праваабарончы цэнтр “Вясна”, больш за 110 чалавек затрыманыя па крымінальнай справе паводле артыкулаў 369 КК (Абраза прадстаўніка ўлады) і 130 КК (Распальванне сацыяльнай варожасці). Юрыст “Вясны” Павел Сапелка тлумачыць, чаму палітычныя матывы зняволення людзей у гэтай крымінальнай справе відавочныя.

    Па звестках, якія атрымалася сабраць праваабаронцам на 4 кастрычніка, было затрымана больш за 110 чалавек. Аднак лічба ўвесь час ўдакладняецца. У дачыненні да затрыманых узбуджаны крымінальныя справы па арт. 369 Крымінальнага кодэксу (Абраза прадстаўніка ўлады) і па арт. 130 Крымінальнага кодэкса (Распальванне сацыяльнай варожасці). Большасць затрыманых не выйшла на волю праз 72 гадзіны пасля затрымання, сваякі часткі з іх дагэтуль не ведаюць месцазнаходжанне сваіх родных.

    “Наступствы перастрэлкі ў Мінску могуць мець разбуральны эфект для рэштак законнасці і правоў грамадзян: мы зноў назіраем дзяржаўную палітыку двайных стандартаў, калі адзін з бакоў узброены і ўтрымлівае ўладу, а таму — мае рацыю.

    Наогул жа прынцыпы свабоды выказвання меркавання заснаваныя на разуменні таго, што “свабода выказвання меркавання і роўнасць з’яўляюцца базавымі правамі і іх рэалізацыя неабходная для ажыццяўлення і абароны ўсіх правоў чалавека. … Плюралізм і разнастайнасць з’яўляюцца крытэрамі свабоды выказвання меркавання. Рэалізацыя права на свабоду выказвання меркавання дае магчымасць для жывога, шматбаковага грамадскага абмеркавання, з розных перспектываў і розных пунктаў гледжання. Няроўнасць прыводзіць да выключэння пэўных галасоў, падрываючы гэтыя ідэі. Права кожнага быць пачутым, казаць і браць удзел у палітычным, культурным і сацыяльным жыцці, у сваю чаргу, з’яўляецца неабходнай умовай для дасягнення і ажыццяўлення роўнасці. Калі людзі пазбаўленыя голасу і магчымасці ўдзелу ў жыцці грамадства, іх праблемы, досвед і хваляванні робяцца нябачнымі, і яны больш уразлівыя перад нецярпімасцю, прадузятым стаўленнем і маргіналізацыяй”.

    Змест аднаго з прынцыпаў такі: «Палітыкі і іншыя лідары ў грамадстве павінны пазбягаць заяваў, якія могуць спрыяць дыскрымінацыі ці ўшчамляць роўнасць». Аднак адкрыты заклік да тэрору і гвалту «ў адказ», які прагучаў ад старшыні Пастаяннай камісіі па нацыянальнай бяспецы Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Алега Белаконева, застаўся беспакараным, а больш за сотню звычайных грамадзянаў затрыманыя і пазбаўленыя волі за выказванні, якія дакладна не былі прычынай акту гвалту — гэта ўжо была рэакцыя на тое, што адбылося. Якой бы гэтая рэакцыя ні была, яна дакладна не павінна зрабіцца нагодай для знявагі, жорсткага абыходжання і зняволення, прынамсі — да прысуду.

    Наогул паводле арт. 130 КК караюцца «наўмысныя дзеянні, накіраваныя на распальванне расавай, нацыянальнай, рэлігійнай або іншай сацыяльнай варожасці ці варажнечы па прыкмеце расавай, нацыянальнай, рэлігійнай, моўнай ці іншай сацыяльнай прыналежнасці». У чым я шчыра ўпэўнены: нельга адным-двума паведамленнямі ў сацыяльнай сетцы распаліць варожасць ці варажнечу, гэты працэс адбываецца не так хутка. Нават такое эпічнае выказванне, як у дэпутата-генерала, само па сабе не прывядзе да таго, што хтосьці (нават у балаклавах) пабяжыць забіваць у адказ на гібель калегі — гэта не працуе так проста.

    Яшчэ адным стандартам, толькі ўжо з галіны працэсуальных правоў, з’яўляецца прэзумпцыя на карысць ужывання мераў стрымання, не звязаных з пазбаўленнем волі, да таго часу, пакуль неабходнасць ужывання такіх жорсткіх мер не будзе абгрунтавана. Прычым спасылкі на нейкія надзвычайныя акалічнасці і нават на адну толькі цяжкасць абвінавачванняў такімі падставамі не з’яўляюцца.

    Таму відавочныя палітычныя матывы пазбаўлення волі дзясяткаў, а то і сотняў людзей, для кожнага з якіх гэта — трагедыя, якая можа ўзмацняцца жорсткімі ўмовамі ўтрымання».

    Самыя важныя навіны і матэрыялы ў нашым Тэлеграм-канале — падпісвайцеся!
    @bajmedia
    Найбольш чытанае
    Акцэнты

    Как найти и удалить свои старые комментарии в Instagram, Telegram, YouTube, TikTok и «Вконтакте»

    12.02.2024
    Акцэнты

    30-годдзе за кратамі — сёння ў зняволенай журналісткі Кацярыны Андрэевай дзень народзінаў

    Кацярына Андрэева мусіла сустрэць «круглую» дату на волі — 5 верасня 2022 года сканчаўся яе несправядлівы тэрмін у калоніі. Але не. 7 красавіка 2022-га сям’і палітзняволенай журналісткі стала вядома, што ёй выставілі новае абвінавачанне. 13 ліпеня 2022 года Кацярыну прызналі вінаватай «у выдачы замежнай дзяржаве, міжнароднай альбо замежнай арганізацыі ці іх прадстаўніку дзяржаўных сакрэтаў Рэспублікі Беларусь». Суддзя Гомельскага абласнога суда Алег Харошка прызначыў ёй яшчэ 8 год пазбаўлення волі.
    02.11.2023
    Акцэнты

    «Юмор может работать как подорожник». Топ самых ярких сатирических проектов Беларуси

    Юмор считают лакмусовой бумажкой общества. Чем оно здоровее, тем спокойнее реагирует на шутки и иронию, направленные на внутренние проблемы. Белорусам, три года пребывающим в затяжном, беспросветном политическом и экономическом кризисе, сатира помогает выстоять и уцелеть. А вот диктатура боится смеха как огня. «Не Славой Комиссаренко единым», — подумал БАЖ и сделал обзор самых улетных юмористических проектов, высмеивающих сегодняшнюю страшную реальность.
    12.12.2023
    Кожны чацвер мы дасылаем на электронную пошту магчымасці (гранты, вакансіі, конкурсы, стыпендыі), анонсы мерапрыемстваў (лекцыі, дыскусіі, прэзентацыі), а таксама самыя важныя навіны і тэндэнцыі ў свеце медыя.
    Падпісваючыся на рассылку, вы згаджаецеся з Палітыкай канфідэнцыйнасці